Ook wetenschappers kennen zoiets als een ‘spiritueel transformatieve ervaring’. Twee Amerikaanse onderzoeksters, Marjorie Woollacott en Anne Shumway-Cook, verkenden het wetenschappelijk netelige terrein door bij 53 academici te polsen naar hun eerste of hun belangrijkste spirtuele ervaring. Hun antwoorden komen overeen met wat ondertussen over spiritueel ontwaken beschreven is geweest. Het delen van zo’n ervaring met anderen blijft een probleem.
Weinig wetenschappers wagen zich aan een wetenschappelijke benadering van het fenomeen spiritueel ontwaken. Voor diegenen die er al voor durven uitkomen, is de ervaring onuitspreekbaar en mystiek, dus moeilijk in woorden uit te leggen. Vaak voorkomende bewoordingen zijn ‘zich een voelen’, heiligheid, inzicht die verder gaat dan alledaagse kennis, verruiming van het bewustzijn, verlichting, gelukzaligheid enzovoort. Al die aspecten komen ook terug in de antwoorden die de 53 wetenschappers gaven.
Voor vijf van de ondervraagden waren er geestesverruimende middelen in het spel. Bij 28% ging het om een spontane ervaring. Meer dan de helft gaf aan dat de ervaring uitgelokt werd door in contact te komen met spiritualiteit: via een goeroe, gebed, spirituele boeken of chanten (spirituele zang).
Wat spiritueel ontwaken bijzonder maakt, is dat er zich een transformatie vestigt. De visie op de wereld is permanent veranderd. Het ‘zelf’ wordt anders ervaren, er is sprake van een ander geloof, waardensysteem en moreel schema. Kortom, een spiritual transformative experience. Een bewijs daarvoor is dat 47% van de ondervraagden een carrièreswitch maakte door toedoen van die ervaring.
In de algemeen bevolking zou twee vijfde van de Amerikaanse bevolking ooit een religieuze ervaring of ontwaken gehad ‘die de richting van iemands leven veranderde’. In schril contrast hiermee staat de stilte die rond die ervaringen bestaat. Zelden komt iemand daar openlijk voor uit. Maar toch: in de groep van wetenschappers was er maar één die de ervaring met niemand gedeeld had. De reacties van vrienden of familieleden worden doorgaans als positief ontvangen (80%), de meesten (76%) deelden de ervaringen niet met een gezondheidsprofessional. De helft van de deelnemers had ze wel gedeeld met een collega en slechts in de helft van die gevallen werd de reactie als ‘ondersteunend’ begrepen.
Uit getuigenissen blijkt dat het delen van die ervaring een dreiging kan vormen voor iemands wetenschappelijke loopbaan. Alsof ze plots ‘minder wetenschappelijk’ geworden zijn. Wat in regel onterecht is: iemand die een spiritueel transformatieve ervaring heeft gehad, verwerpt de principes van de wetenschap niet.
